ความรู้
หน้าตา

ความรู้ เป็นความคุ้นเคย ความตระหนักหรือความเข้าใจในเกี่ยวกับบุคคลหรือสิ่งอื่น เช่น ข้อเท็จจริง (ความรู้ประพจน์) ทักษะ (ความรู้กระบวนการ) หรือวัตถุ (ความรู้โดยประจักษ์) วิธีหาความรู้มีหลายวิธีและมีแหล่งที่มาต่าง ๆ เช่น ประสบการณ์ การศึกษา เหตุผล ความทรงจำ วิธีการทางวิทยาศาสตร์ การสำรวจและการฝึกฝน เป็นต้น การศึกษาความรู้ในทางปรัชญา เรียก ญาณวิทยา
คำคมยุคโบราณ
[แก้ไข]กรีก
[แก้ไข]- เพราะการรู้นั้นมีการกล่าวถึงสามวิธี อาจจะเป็นความรู้สากลหรือความรู้ที่เหมาะสมกับเรื่องที่อยู่ตรงหน้าหรือเป็นการทำให้ความรู้นั้นเกิดขึ้นจริง หรือเป็นความรู้ที่ทำให้ความรู้นั้นเกิดขึ้นจริง ดังนั้น จึงมีข้อผิดพลาดได้สามประเภทเช่นกัน
- อริสโตเติล, Prior Analytics (67b 4), แปลโดยโจนาธาน บาร์นส์ (1984/95)
- การสอนและการเรียนรู้ทางปัญญาทั้งหมดเกิดขึ้นจากความรู้ที่มีอยู่
- อริสโตเติล, Posterior Analytics (71a 1), แปลโดยโจนาธาน บาร์นส์ (1984/95)
- คำแปลอื่น ๆ ของคำคมนี้:
- หลักคำสอนทั้งหมดและวินัยทางปัญญาล้วนเกิดจากความรู้ที่มีอยู่ก่อน, O.F. Owen (1853)
- การสื่อสารความรู้ทั้งหมดจากครูถึงนักเรียนโดยการใช้เหตุผลต้องอาศัยความรู้ที่มีอยู่ก่อน, E.S. Bouchier (1901)
- คำสั่งสอนทั้งหมดที่ให้หรือได้รับโดยวิธีการโต้แย้งนั้นเกิดจากความรู้ที่มีอยู่ก่อน, G.R.G. Mure (1928).
- อริสโตเติล, Posterior Analytics (71a 1), แปลโดยโจนาธาน บาร์นส์ (1984/95)
- นี่เป็นความเจ็บปวดที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของมนุษย์ คือการมีความรู้มากมายแต่ไม่มีอำนาจ
- เฮอรอโดทัส เล่ม 9 บทที่ 16
- มีคำแปลที่หลากหลาย:
- ความทุกข์ที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของมนุษย์คือการที่รู้มากแต่กลับมิอาจควบคุมอะไรได้เลย
- ความทรมานที่น่าเกลียดชังที่สุดสำหรับมนุษย์ คือการมีความรู้ในทุกสิ่งทุกอย่างแต่กลับไม่มีอำนาจเหนือสิ่งใดเลย
- Πᾶσα τε ἐπιστήμη χωριζομένη δικαιοσύνης καὶ τῆς ἄλλης ἀρετῆς πανουργία, οὐ σοφία φαίνεται.
- ความรู้ทั้งมวล เมื่อแยกออกจากความยุติธรรมและคุณธรรมอื่น ๆ แล้ว จะเห็นว่าเป็นเรื่องฉลาดแกมโกง ไม่ใช่เป็นปัญญา
- เพลโต, Menexenus
- Ἕν οἶδα, ὅτι οὐδὲν οἶδα.
- ส่วนตัวฉันรู้เพียงว่าฉันไม่รู้อะไรเลย
- โสกราตีส, Plato, Phædrus, Section CCXXXV. กล่าวถึงใน: Hoyt's New Cyclopedia Of Practical Quotations (1922), หน้า 419-23
จีน
[แก้ไข]- มหาบัณฑิตกล่าวว่า “เราจะสอนท่านว่าความรู้คืออะไรไหม? เมื่อท่านรู้สิ่งใด ก็ให้ถือว่าท่านรู้สิ่งนั้น และเมื่อท่านไม่รู้สิ่งใด ก็ให้ยอมรับว่าท่านไม่รู้สิ่งนั้น นั่นแหละคือความรู้”
- ขงจื๊อใน หลุน-ยฺหวี่ 2:17 แปลโดยอาร์เธอร์ วาลีย์
- คำแปลอื่น ๆ : "ฉันจะสอนคุณเรื่องความรู้ได้ไหม สิ่งที่คุณรู้ คุณรู้ สิ่งที่คุณไม่รู้ คุณไม่รู้ นี่คือความรู้ที่แท้จริง"
- เมื่อคุณรู้สิ่งหนึ่ง ให้ถือว่าคุณรู้สิ่งนั้น และเมื่อคุณไม่รู้สิ่งหนึ่ง ให้ยอมรับว่าคุณไม่รู้สิ่งนั้น นั่นแหละคือความรู้
- ขงจื๊อ หลุน-ยฺหวี่ เล่มที่ 2 บทที่ 17 กล่าวถึงใน: Hoyt's New Cyclopedia Of Practical Quotations (1922), หน้า 419-23
ศาสนาคริสต์ยุคแรก
[แก้ไข]- ปัญญาเป็นความเข้าใจทางปัญญาถึงสิ่งที่เป็นนิรันดร์ ส่วนความรู้เป็นความเข้าใจทางเหตุผลถึงสิ่งที่เป็นชั่วคราว
- ออกัสตินแห่งฮิปโป (354–430) กล่วถึงจาก The Anchor Book of Latin Quotations: with English translations (1990) โดยนอร์เบิร์ต กูแตร์แมน, หน้า 375
- ผู้ที่คิดว่าตนรู้สิ่งใดสิ่งหนึ่ง ก็ยังไม่รู้ตามที่ควรรู้
- เปาโลอัครทูต First Epistle to the Corinthians 8:2
คำคมยุคสมัยใหม่
[แก้ไข]จนถึงคริสต์ศตวรรษที่ 15
[แก้ไข]- ชื่อเสียงที่ได้รับการยกย่อง ย่อมถูกทำลายเสีย ผู้ที่ไม่เพิ่มพูนความรู้ของตน ย่อมลดความรู้นั้นลง
- ฮิลเลลผู้เฒ่า ปิร์เคอิ อาโวท 1:13
- Prudens quaestio dimidium scientiae.
- การถามคำถามที่ถูกต้องคือครึ่งหนึ่งของความรู้
- โรเจอร์ เบคอน (ราว ค.ศ. 1214 – 1294) กล่าวถึงใน: LIFE8 กันยายน 1958, หน้า 73
- คำแปลอื่น ๆ : ครึ่งหนึ่งของวิทยาศาสตร์คือการถามคำถามที่ถูกต้อง
คริสต์ศตวรรษที่ 15
[แก้ไข]- ท่านต้องได้รับความรู้ที่ดีที่สุดก่อน และโดยไม่ชักช้า การเรียนรู้สิ่งที่จะต้องลืมในภายหลังถือเป็นความบ้าคลั่งอย่างยิ่ง
- เดซีเดริอุส เอรัสมุส จดหมายถึงคริสเตียน นอร์ทอฟฟ์ (1497) แปลใน Collected Works of Erasmus (1974) หน้า 114
- เขารู้ว่าอะไรเป็นอะไร
- จอห์น สเกลตัน Why Come Ye nat to Courte บรรทัดที่ 1,106 คำคมกล่าวใน Hoyt's New Cyclopedia Of Practical Quotations (1922), หน้า 419-23
คริสต์ศตวรรษที่ 16
[แก้ไข]- ฉันได้เอาความรู้ทั้งหมดมาเป็นของตนเอง
- ฟรานซิส เบคอน, จดหมายถึงลอร์ดเบอร์ลีย์ ค.ศ. 1592
- ความรู้นั้นเองคืออำนาจ
- ฟรานซิส เบคอน, Meditationes Sacræ [Sacred Meditations] (1597) "De Hæresibus" [Of Heresies]
- นอกจากนี้ยังมีใน Leviathan (1651) โดย โทมัส ฮอบส์, บทที่ X
- ความรู้และพลังของมนุษย์เป็นสิ่งที่เหมือนกัน เนื่องจากการไม่รู้สาเหตุทำให้ผลที่ตามมาไม่เป็นไปตามที่ต้องการ
- ฟรานซิส เบคอน, Novum Organum, Aphorism III. กล่าวถึงใน: Hoyt's New Cyclopedia Of Practical Quotations (1922), หน้า 419-23