จอห์น สจ๊วต มิลล์

จอห์น สจ๊วต มิลล์ (John Stuart Mill ค.ศ. 1806-1873) เป็นบุตรของ เจมส์ มิลล์ นักเศรษฐศาสตร์รุ่นหลัง ๆ บางคนยกย่องให้เขาเป็นนักเศรษฐศาสตร์ชั้นนำเกือบเท่า ๆ กับอดัม สมิท มัลทัส และริคาร์โด

ปรัชญา

๑. หากเกิดการปิดกั้นเสรีภาพในการพูดและการแสดงออก จะทำให้ความคิดหรือข้อความบางอย่างถูกปิดกั้น ซึ่งความคิดหรือข้อความนั้นอาจเป็นความจริงก็ได้ แต่พลเมืองไม่มีโอกาสได้รู้ เพราะไม่มีเสรีภาพ

๒. ถึงแม้ว่าความคิดหรือข้อความที่ปิดกั้นจะเป็นความเท็จก็ตาม แต่สิ่งที่เกิดขึ้นบ่อยๆก็คือว่าความคิดหรือข้อความเหล่านั้นจะมีความจริงอยู่ด้วยแม้เพียงส่วนหนึ่ง และเนื่องจากความเห็นของคนส่วนใหญ่ในหัวข้อใดหัวข้อนี้ไม่เคยรวมเอาความจริงทั้งหมด ก็มีแต่การต่อสู้กันของความคิดเท่านั้นที่จะเป็นหนทางที่ทำให้ความจริงที่เหลืออยู่เปิดเผยออกมา

๓. แม้ว่าความเห็นที่เป็นที่ยอมรับจะเป็นจริงและมีความจริงทั้งหมดอย่างครบถ้วน แต่หากความคิดหรือข้อความนั้นไม่ได้ผ่านการตรวจสอบอย่างเข้มข้นจากการต่อสู้กันทางความคิด ความคิดหรือข้อความนั้นๆก็จะมีผู้เชื่อถือเพียงเพราะว่ามาจากอคติหรือความเข้าใจอันน้อยนิดบนฐานของเหตุผลเท่านั้น

๔. ความหมายของข้อความหรือความคิดที่ได้รับการยอมรับนั้นก็ตกอยู่ในอันตรายที่จะสูญหายไป หรืออ่อนกำลังลง หรือปราศจากผลตามที่ตั้งใจ ความคิดนั้นๆก็จะกลายเป็นเพียงพิธีกรรม ไม่สามารถก่อให้เกิดผลอะไรได้ แต่จะล้มลงไปยังพื้นดินและยังกันไม่ให้เกิดความเชื่อมั่นที่ออกมาอย่างจริงใจขึ้นมาได้จากเหตุผลหรือจากประสบการณ์ส่วนตัว