สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี/27.07.2549

	พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้ข้าพเจ้ามาปฏิบัติพระราชกรณียกิจแทนพระองค์ ในพิธีพระราชทานปริญญาบัตรของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ อีกวาระหนึ่ง ขอแสดงความชื่นชมกับผู้ทรงคุณวุฒิและบัณฑิตทุกคน ที่ได้รับเกียรติและความสำเร็จ เมื่อวานนี้ ข้าพเจ้าได้กล่าวกับบัณฑิตในที่ประชุมนี้ว่า การศึกษาในมหาวิทยาลัย เป็นการฝึกฝนอบรมบุคคล ให้มีความรู้ทางวิชาการและมีคุณสมบัติอื่น ๆ เช่น มีความสามารถในการคิด มีความรับผิดชอบ มีวินัย และมีความอดทน ทุกคนจึงควรพิจารณาตนเองและเร่งสร้างเสริมคุณสมบัติดังกล่าวให้เพิ่มพูนขึ้น จะได้สามารถสร้างความสำเร็จและความเจริญให้แก่ตน แก่ส่วนรวมได้ต่อไป วันนี้ จะกล่าวเพิ่มเติมกับท่านทั้งหลายว่า การพัฒนาตนเอง เป็นสิ่งที่ผู้ปรารถนาความสำเร็จจะต้องกระทำอยู่ตลอดเวลา บัณฑิตทุกคนแม้จะสำเร็จการศึกษาไปแล้ว จึงต้องขวนขวายหาความรู้เพิ่มเติมอยู่เสมอ ทั้งในทางทฤษฎีและวิธีปฏิบัติ ในทางทฤษฎีหมายถึง การศึกษาค้นคว้าโดยอาศัยตำราหรือช่องทางอื่น ๆ เช่น วิทยาการอันทันสมัย แล้วนำมาคิดพิจารณาด้วยเหตุผลจนเข้าใจแจ่มแจ้ง ส่วนการศึกษาเพิ่มเติมในวิธีปฏิบัติ หมายถึงการนำสิ่งที่รับรู้มาแล้ว หรือที่ทำความเข้าใจแล้วนั้น มาฝึกหัดปฏิบัติให้เห็นผลด้วยตนเอง รวมทั้งศึกษาสังเกตจากผู้ที่เคยปฏิบัติมาก่อนด้วย โดยนัยนี้ แม้จะปฏิบัติผิดพลาดไป ก็สามารถนำมาคิดพิจารณาเป็นบทเรียนได้ทั้งสิ้น จึงกล่าวได้ว่าการศึกษาเพิ่มเติมด้วยการปฏิบัติ ก็คือการเรียนรู้จากประสบการณ์ทั้งของตนเองและของผู้อื่นนั้นเอง บัณฑิตทุกคนได้รับความสำเร็จในการศึกษาไปส่วนหนึ่งแล้ว หากตั้งใจพยายามพัฒนาตนเอง โดยศึกษาหาความรู้ให้เพิ่มพูนกว้างขวางยิ่งขึ้นทุกด้าน เชื่อว่าจะสามารถประสบความสำเร็จ ทั้งในชีวิตและหน้าที่การงานได้แน่นอน ในพระปรมาภิไธยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ขออวยพรให้บัณฑิตใหม่ทุกคนมีความสุข ความสำเร็จ และความรุ่งเรืองในชีวิต ทั้งขอให้ทุกท่านที่มาประชุมพร้อมกันในพิธีนี้ มีความเจริญสวัสดีจงทั่วกัน
— พระโอวาทสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วันพฤหัสบดีที่ ๒๗ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๔๙