สังคมนิยมตลาด

สังคมนิยมตลาด (อังกฤษ: Market Socialism) คือระบบเศรษฐกิจรูปแบบหนึ่ง ที่ปัจจัยการผลิตถือเป็นกรรมสิทธิ์ของสาธารณะ สังคม หรือในรูปแบบสหกรณ์ ภายใต้กรอบเศรษฐกิจที่มีการใช้กลไกตลาด สังคมนิยมตลาดแตกต่างจากสังคมนิยมไร้ตลาด ในเชิงการใช้ประโยชน์จากกลไกตลาดเพื่อจัดสรรสินค้าทุนและปัจจัยการผลิตต่าง ๆ

คำคม

• ราคาบัญชีในเศรษฐกิจสังคมนิยมสามารถกำหนดได้โดยกระบวนการลองผิดลองถูกแบบเดียวกับที่ใช้กำหนดราคาในตลาดที่มีการแข่งขัน […] คณะกรรมการวางแผนกลางไม่จำเป็นต้องแก้สมการหลายแสนสมการ (ตามที่ศาสตราจารย์ฮาเยคคาดไว้) หรือหลายล้านสมการ (ตามที่ศาสตราจารย์ร็อบบินส์คิด) “สมการ” เดียวที่ต้อง “แก้” ก็คือสมการของผู้บริโภคและผู้จัดการฝ่ายผลิต สมการเหล่านี้เหมือนกันทุกประการกับสมการที่ “แก้” ในระบบเศรษฐกิจปัจจุบัน และผู้ที่ “แก้” ก็เป็นคนเดียวกัน ผู้บริโภค “แก้” สมการเหล่านี้โดยใช้รายได้ของตนเพื่อให้ได้ประโยชน์สูงสุดจากรายได้นั้น ส่วนผู้จัดการฝ่ายผลิต “แก้” สมการเหล่านี้โดยค้นหาปัจจัยต่างๆ ร่วมกันที่ลดต้นทุนเฉลี่ยให้เหลือน้อยที่สุดและขนาดของผลผลิตที่ทำให้ต้นทุนส่วนเพิ่มและราคาของผลิตภัณฑ์เท่ากัน พวกเขา "แก้ปัญหา" ด้วยวิธีการลองผิดลองถูก โดยทำ (หรือจินตนาการ) การเปลี่ยนแปลงเล็กน้อยในขอบเขตที่มาร์แชลล์เคยพูด และสังเกตว่าการเปลี่ยนแปลงเหล่านั้นส่งผลต่อยูทิลิตี้ทั้งหมดหรือต้นทุนการผลิตอย่างไร และมีเพียงไม่กี่คนที่สำเร็จการศึกษาด้านคณิตศาสตร์ขั้นสูง ศาสตราจารย์ฮาเยคและศาสตราจารย์ร็อบบินส์เอง "แก้" สมการอย่างน้อยร้อยสมการทุกวัน เช่น ในการซื้อหนังสือพิมพ์หรือในการตัดสินใจรับประทานอาหารในร้านอาหาร และสันนิษฐานว่าพวกเขาไม่ได้ใช้ตัวกำหนดหรือเจโกเบียนเพื่อจุดประสงค์นั้น
  • ออสการ์ ริชาร์ด แลงจ์ “On the Economic Theory of Socialism: Part One”, The Review of Economic Studies, เล่ม 4, ฉบับที่ 1 (ตุลาคม 1936)

• จากมุมมองของมนุษย์ ผลตอบแทนที่จ่ายให้กับปัจจัยการผลิตที่ไม่ใช่มนุษย์นั้นไม่ได้มาจากการทำงานจริง ... การใช้เครื่องมือทุนและทรัพยากรธรรมชาติในการผลิตทางเศรษฐกิจไม่จำเป็นต้องมีความยากลำบากหรือความพยายามส่วนตัวจากมนุษย์คนใดเลย บริการทางเศรษฐกิจที่จัดทำโดยปัจจัยการผลิตเหล่านี้ไม่ได้มีอยู่โดยธรรมชาติในตัวมนุษย์ ตรงกันข้ามกับบริการด้านแรงงานซึ่งสามารถจัดทำได้ผ่านกิจกรรมทางร่างกายและจิตใจของมนุษย์เท่านั้น ... รายได้ส่วนบุคคลในสังคมที่เกินจริงอย่างมากนั้นถูกครอบงำด้วยรายได้จากทรัพย์สิน และแหล่งที่มาของความไม่เท่าเทียมกันนี้จะหมดไปด้วยการกระจายรายได้จากทรัพย์สินอย่างเท่าเทียมกัน
  • เจมส์ เอ. ยุงเกอร์, “The Social Dividend Under Market Socialism” วารสาร Annals of Public and Cooperative Economics เล่ม 48 ฉบับที่ 1 (1977) หน้า 93-133