ข้ามไปเนื้อหา

จูกัดเหลียง

จาก วิกิคำคม
จูกัดเหลียง

จูกัดเหลียง หรือ ขงเบ้ง เป็นตัวละครในวรรณกรรมจีนอิงประวัติศาสตร์เรื่องสามก๊กที่มีตัวตนจริงในประวัติศาสตร์ยุคสามก๊ก

คำคม

[แก้ไข]
“ อันธรรมดาเกิดมาเป็นชาย

เมื่อปรารถนาจะเป็นใหญ่ แม้ได้ดีที่ไหน ก็จะทำการที่นั้น อันจะคิดรั้งรออยู่ มัวแต่กลัวโน่น กลัวนี่ นานไปภายหน้าหากเป็นของผู้อื่นแล้ว จะคิดทำการต่อภายหน้า จะยากลำบากกว่า

”
“ ภูมิของคนมิได้อยู่ที่ชาติกำเนิด

แต่อยู่ที่คุณธรรมและความรู้ ถ้าจะแข่งภูมิกัน ควรจะเอาสองสิ่งนี่มาแข่งกัน ถึงจะชื่อว่าเป็นความยุติธรรม

”
“ จะฆ่าไก่ไม่ควรเอามีดฆ่าโคมาฆ่า

ทำการสิ่งใดควรให้เหมาะแก่การนั้น

”
“ ชายชาติทหาร

ยอมตายไม่เสียดายชีวิต ขอเพียงให้ขึ้นชื่อลือชาไว้เป็นพอ

”
“ การจะให้อภัยคน

กี่ครั้งกี่หนก็ให้อภัยได้ บางคนให้อภัยสิบครั้งไม่กลับตัว แต่เมื่อจะให้อภัยกัน ไยต้องนับจำนวน

”
“ การลัดนิ้วมือเดียว

ไม่ควรที่จะถกเถียงกันอื้ออึง สิ่งที่จะต้องจัดการภายในเวลาอันรวดเร็ว ต้องจัดการอย่างรวดเร็วที่สุด หากปล่อยเวลาให้เนิ่นนาน หรือแพร่งพรายให้เขารู้ทั่วกันไปหมด การนั้นก็จะสำเร็จไปไม่ได้

”
“ เกิดเป็นชายต้องรักษาวาจาสัตย์

พูดคำไหนต้องเป็นคำนั้น

”
“ การกระทำที่ผิด

บางครั้งเกิดจากคิดผิด

”
“ นักสู้ไม่คอยโชคชะตา

ไม่ปล่อยให้ฟ้าดินเทพยดาเป็นผู้ลิขิต แต่ลิขิตเขียนชีวิตด้วยตนเอง

”
“ ยอมให้มีการละเมิดกฎหมาย

เพียงสักคนคนหนึ่งและครั้งเดียว คนอื่น ๆ ก็จะอ้างสิทธิ์ทำบ้างและหลายครั้ง แม้ว่าการละเมิดกฎจะไม่ดีก็ตาม

”
“ ชายอย่าดูหมิ่นชาย

ชายอย่าดูถูกชายด้วยกันเอง

”
“ การแก้แค้นก่อให้เกิดการแก้แค้น

การให้อภัยก่อให้เกิดความรักความเมตตา

”
“ จะทำการใหญ่

พึงระวังสิ่งเล็กน้อย

”
“ อะไรที่มันมืด ให้รีบหาแสงสว่าง

อย่าอยู่ในมุมมืดนาน ๆ มิฉะนั้นจะถึงความอับจน

”
“ คนที่มีเมตตาสูง

ไปไหน ๆ ย่อมไม่ได้รับอันตราย ผู้คิดร้ายเห็นเข้าก็ใจอ่อนกลับจะรักเข้าอีก

”
“ ความดีและความชั่ว

สัตว์ไม่ทำร้ายสัตว์ทุกตัว ถ้าคนทำร้ายคนได้ไม่เลือกหน้า คนนั้นเลวกว่าสัตว์

”
“ ผู้มีความรอบรู้ มีฝีมือ มีความกล้าหาญ

นับว่าเป็นคนสำคัญของแผ่นดิน ในยุคสมัยหนึ่งก็ใช่ว่าจะมีมากมาย ควรจะรักษาตัวไว้ในทางธรรม พึงดำเนินชีวิตอย่าให้ตกต่ำ อย่าใช้อารมณ์ตัดสินใจเหตุการณ์ บ้านเมืองยังต้องการคนอย่างท่านช่วยแก้ไข ขอให้ท่านคิดการทำนุบำรุงแผ่นดิน บำรุงชาติบ้านเมืองให้เกิดความร่วมเย็นเถิด ผู้คนจักสรรเสริญท่านตลอดกาล

”
“ บ่าวที่ดี

ย่อมรับใช้นายถวายชีวิต จงรักภักดีต่อนายมั่นคง ยามนายสุขก็พลอยสบายใจด้วย ยามนายทุกข์ก็ร้อนรนกายใจ ส่วนนายที่ดีย่อมดูแลบ่าวให้สุขสบาย รักษาบ่าวให้ปลอดภัย รักบ่าวเหมือนบุตรของตน

”
“ เป็นธรรมดาของแผ่นดิน

ที่มีแต่ความสงบสุขมานาน จนระเริงหลงสุขกลับทำสิ่งชั่วร้ายของผู้คน ความทุกข์เดือนร้อนก็จะคืบคลานมาเป็นเบื้องต้น แล้วกลายมาเป็นประวัติศาสตร์อันชั่วร้ายของมนุษยชาติ

”
“ ชีวิตควรรักษาไว้ทำประโยชน์

เมื่อยังไม่สมควรตาย ก็อย่าเร่งตายไป ต่อให้ถึงที่ตาย หรือถึงคราวตายเสียก่อน แล้วค่อยตายจึงเหมาะสม

”
“ ทหารเลวหาง่าย

อันทหารเอกนั้นหายาก

”
“ เป็นคนดีมีศีลธรรม

คบค้าสมาคมกับโจรผู้ร้าย ใครเขาจะเชื่อถือว่าดี หลักทั่วไปมีว่า คนดีไปสู่คนดี คนชั่วไปหาคนชั่ว

”
“ เกิดเป็นคนในแผ่นดิน

ถ้าเอาแต่พิเคราะห์เห็นผู้ใดมีบุญวาสนามาก ก็เข้าไปนอบน้อมเป็นข้าด้วยหวังสุขสบาย โดยไม่พิจารณาถึงผิดถูกชั่วดี จะมีค่าแห่งความเป็นคนที่ตรงไหน

”
“ ทันทีที่ความแค้นคลุ้มคลั่ง

ความคิดยับยั้งก็มักหลีกหนีหายไป

”
“ ความแค้นที่ใหญ่หลวง

ทำให้คนมือมัว เห็นแต่การทำลายไม่เห็นการสร้างสรรค์

”
“ ชีวิตใคร ๆ ก็รักและหวงแหน

แต่สิ่งที่เหนือชีวิตนั้นคือธรรม ถ้าจะรักชีวิตก็จงรักความเป็นธรรมด้วย

”
“ บ่าวรับใช้

บ่าวพึงทำกิจโดยเปิดเผย อย่าให้นายสงสัยว่ามีพิรุธได้ หาไม่แล้วจะมีอันตรายเป็นแม่นมั่น

”
“ เกิดเป็นคน ต้องรู้จักอ่อนน้อม

บางครั้งก็ต้องรู้จักยอม เพื่อรักษาชีวิตไว้ สำหรับทำดีที่ดียิ่งกว่า ระวัง! อย่าหักด้ามพร้าด้วยเข่า

”
“ เป็นบ่าวหากนายใช้ต้องทำ

เมื่ออยู่ในวิสัยที่สามารถจะกระทำได้

”
“ เกิดเป็นชายชาติทหาร

มีหรือจะคิดกลัวการสงคราม คิดเป็นนักการเมือง ก็ไม่ควรกลัวการสาดโคลน

”

คำคมอื่น ๆ

[แก้ไข]
  • เกียรติยศย่อมเกิดจากการกระทำที่สุจริต
  • ถ้าคุณหัวเสีย คุณจะเสียหัว
  • อย่าไล่สุนัขให้จนตรอก อย่าต้อนคนให้จนมุม
  • อำนาจที่ปราศจากเหตุผล คือ อำนาจของคนพาล อำนาจที่ปราศจากความเมตตา คือ อำนาจที่นำมาซึ่งความปราชัย
  • ถ้าคุณคิดจะเป็นใหญ่ คุณก็จะได้เป็นใหญ ถ้าคุณคิดอยากเป็นอะไร คุณก็จะได้เป็นสิ่งนั้น
  • เพราะแสวงหา มิใช่เพราะรอคอย เพราะเชี่ยวชาญ มิใช่เพราะโอกาส เพราะสามารถ มิใช่เพราะโชคช่วย ดังนี้แล้ว "ลิขิตฟ้าหรือจะสู้มานะตน"
  • นกทำรังให้ดูไม้ ข้าเลือกนายให้ดูน้ำใจ
  • ผู้ที่ยิ่งใหญ่ที่สุด คือ ผู้ที่ทำตนให้เล็กที่สุด ผู้ที่เล็กที่สุดก็จะกลายเป็นผู้ที่ใหญ่ที่สุด ผู้ที่มีเกียรติ คือ ผู้ที่ให้เกียรติผู้อื่น
  • จริงคือลวง ลวงคือจริง ถ้าคุณคิดว่าข้าศึกมีทางเลือกเพียง 2 ทาง จงแน่ใจได้ว่าเขาจะเลือกทางที่ 3
  • ถ้าสติไม่มา ปัญญาก็ไม่มี
  • มังกรถ้าไร้หัว หางก็ตีกันเอง ถ้าคานบนเอน คานล่างก็เบี้ยว ถ้าเสาเอกเฉียง เสาโทก็เฉ
  • คนมองไม่เห็นการณ์ไกล ภัยก็จะมาถึงตัว คนไม่รู้จักตัดไฟ ภัยก็จะน่ากลัว
  • ยามเรืองรุ่งพุ่งเปรี้ยงดุจเสียงฟ้า แม้เทวายังสยบหลบทางให้ จะหยิบดาวเดือนชมก็สมใจ คงร้องให้วันหนึ่งแน่ คราวแพ้มี
  • ไม้คดใช้ทำขอเหล็กงอใช้ทำเคียว แต่ คนคดเคี้ยวใช้ทำอะไรไม่ได้เลย
  • เล่นหมากรุก อย่าเอาแต่บุกอย่างเดียว เดินหมากรุกยังต้องคิด เดินหมากชีวิต จะไม่คิดได้อย่างไร
  • เมื่อเสียหลักก็ต้องหลบอย่างฉลาด เมื่อพลั้งพลาดต้องรู้หลึกใส่ปลีกหาง ค่อย ๆ คิด ค่อย ๆ ทำ ค่อยคลำทาง จึงจะย่างสู่จุด

หมายเมื่อปลายมือ

  • ปลาใหญ่มักตายน้ำตื้น
  • เกียรติยศย่อมเกิดจากการกระทำที่สุจริต
  • เมื่อใครสักคนหนึ่ง ทำผิด ท่านอย่าเพิ่งตำหนิหรือต่อว่าเขา เพราะถ้าท่านเป็นเขาและตกอยู่ในสภาพแวดล้อมเช่นเดียวกับเขา ท่านอาจจะตัดสินใจทำเช่นเดียวกับเขาก็ได้
  • การบริหารคือการทำงานให้สำเร็จโดยอาศัยมือผู้อื่น
  • ผู้ปกครองระดับธรรมดา ใช้ความสารมารถของตนอย่างเต็มที่ ผู้ปกครองระดับกลาง ใช้กำลังของคนอื่นอย่างเต็มที่ ผู้ปกครองระดับสูง ใช้ปัญญาของคนอื่นอย่างเต็มที่
  • อ่านคนออก บอกคนได้ ใช้คนเป็น
  • เมื่อนักการฑูตพูดว่า "ใช่ หรือ อาจจะ" เขามีความหมายว่า "อาจจะ" เมื่อนักการฑูตพูดว่า "อาจจะ" เขามีความหมายว่า
  • "ไม่" เมื่อนักการฑูตพูดว่า "ไม่" เขาไม่ใช่นักการฑูต เพราะนักการฑูตที่ดีจะไม่ปฏิเสธใคร
  • เมื่อสุภาพสตรีพูดว่า "ไม่" หล่อนมีความหมายว่า "อาจจะ" เมื่อสุภาพสตรีพูดว่า "อาจจะ" หล่อนมีความหมายว่า "ใช่ หรือ

ได้" เมื่อสุภาพสตรีพูดว่า "ใช่ หรือ ได้" หล่อนไม่ใช่สุภาพสตรี

  • คิดทำการใหญ่ อย่าสนใจเรื่องเล็กน้อย
  • ตาสามารถมองเห็นสิ่งที่ไกลได้ แต่ไม่สามารถ มองเห็นคิ้วของตน คนส่วนใหญ่ใส่ใจกับผลได้ระยะสั้นเท่านั้น แต่คนฉลาดอย่างแท้จริงจะมองไปยังอนาคต
  • อำนาจที่ปราศจากเหตุผล คือ อำนาจของคนพาล อำนาจที่ปราศจากความเมตตา คือ อำนาจที่นำมาซึ่งความปราชัย
  • ยามเรืองรุ่งพุ่งเปรี้ยงดุจเสียงฟ้า แม้เทวายังสยบหลบทางให้ จะหยิบดาวเดือนชมก็สมใจ คงร้องให้วันหนึ่งแน่ คราวแพ้มี
  • ตัดไผ่อย่าไว้หน่อ ฆ่าพ่ออย่าเหลือลูก คิดทำการใหญ่ ใจคอต้องเหี้ยมหาญ
  • ข้าพเจ้ายอมทรยศต่อคนทั้งโลก ดีกว่าให้คนในโลกทรยศต่อข้าพเจ้า
  • เป็นแม่ทัพแล้วไม่กล้าตัดหัวคน เป็นแม่ทัพที่ดีไม่ได้
  • คนฉลาดปราดเปรื่อง เขานั่งนิ่งสงวนคม
  • ไม่มีใครเลี้ยงอาหารใครเปล่า ๆ โดยไม่หวังผลประโยชน์ตอบแทน
  • ศัตรูที่ร้ายเหลือ ไม่เท่าเกลือเป็นหนอน
  • ความรู้ คือ อำนาจ
  • นั่งภูดูเสือกัดกัน
  • เหนือฟ้ายังมีฟ้า เหนือคนยังมียอดคน ฉะนั้นจึงอย่าประมาท
  • ถ้าเป็นกษัตริย์ แล้ว ไม่โลภ ก็เป็นกษัตริย์ที่ดีไม่ได้ ถ้าเป็นนักบวชแล้วโลภ ก็เป็นนักบวชที่ดีไม่ได้
  • ตาสามารถมองเห็นสิ่งที่ไกลได้ แต่ไม่สามารถมองเห็นคิ้วของตน
  • น้ำไหลลงสู่ที่ต่ำฉันใด เราก็กลายเป็นคนฉลาดในช่วงเวลาลำบากฉันนั้น
  • ดวงอาทิตย์ทำให้ทุกสิ่งกระจ่างชัด แต่ เรายังต้องทำความเข้าใจในส่วนที่มืด ซึ่งยังคงดำรงอยู่

แหล่งข้อมูลอื่น

[แก้ไข]